De rekeningen van Iran en Irak zijn gesloten, maffiose rekeninghouders moesten vertrekken en alle andere rekeninghouders van de Vaticaanse bank worden doorgelicht. Een jaar na het aantreden van Franciscus lijkt de revolutie in het Vaticaan in volle gang. Deze paus sprak zich uit tegen de tirannie van de financiële markten, maar ook de eigen financiën worden serieus aangepakt. De goedmoedige Franciscus blijkt daarbij een gewiekste manager, die met harde hand corrupte bestuurders onder curatele stelt.
Het conclaaf dat gisteren een jaar geleden de nieuwe paus koos werd afgeluisterd door de NSA, blijkbaar vonden de Verenigde Staten dit een gebeurtenis van strategisch belang. Conservatieve Amerikaanse organisaties zijn belangrijke financiers van het Vaticaan en drukten lange tijd hun stempel op het beleid. De keuze voor Franciscus was een breuk met dit verleden. De nieuwe paus benoemde een raad van acht invloedrijke kardinalen (‘C8’) uit alle delen van de wereld, die hem steunen in zijn hervormingen.
Franciscus begon niet met de gemakkelijke zaken, maar met de moeilijkste. Een machtige curie kun je alleen bestrijden door er een nieuwe curie naast te bouwen, zodat de oude curie overbodig wordt. Het meest machtige instituut binnen het Vaticaan was het Secretariaat van Staat. De Australiër George Pell – één van de C8 – kwam aan het hoofd van een nieuw Secretariaat voor Economie, dat gaat over alle economische en bestuurlijke activiteiten, zaken waarover tot nu toe het Secretariaat van Staat besliste.
Dit Secretariaat van Economie valt direct onder Franciscus en gaat ook over personeelszaken. Nieuwe kardinalen kregen van de paus de waarschuwing zich niet in te laten met roddels, intriges en kliekvorming en zich verre te houden van cliëntelisme, bevoorrechting en ‘hofhoudinggedrag’. Conservatieve bestuurders in het Vaticaan zullen het er natuurlijk niet bij laten zitten en zeker proberen om terug te slaan. Maar vooralsnog is paus Franciscus de organisatiemanager van het jaar.
Ronald van Raak is Tweede Kamerlid voor de SP. Eerder schreef hij over ‘De jezuïetenstreken van paus Franciscus’.
