We wisten het al: mensen in de bijstand opjagen is niet de manier om ze sneller aan het werk te krijgen. Het strenger maken van de regels voor werkzoekenden dient maar één doel: de VVD blij maken.
Hoewel uit onderzoek blijkt dat het opvoeren van de druk op bijstandsgerechtigden niet werkt, en zelfs averechtse gevolgen heeft, moeten gemeentes van de VVD bijstandsgerechtigden zoveel mogelijk opjagen, met kledingeisen, met extreem lange en onhaalbare afstandseisen, waardoor je verplicht kunt worden drie uur van je woonplaats werk te accepteren.
U wordt als Amsterdammer doodongelukkig van werken in een supermarkt in Groningen? U komt daarnaast niet rond met zulke hoge reiskosten? U bent zo lang onderweg dat u aan oppaskosten meer kwijt bent dan u verdient als vakkenvuller-drie-uur-verderop? U vreest binnen zes maanden van de stress door uw hoeven te zakken, en van de regen in de drup te komen? U wilt graag werken, maar niet ten koste van uw (geestelijke) gezondheid? Jammer!
U bent werkloos, snapt u. En aangezien in de parallelle werkelijkheid van de VVD de banen voor het oprapen liggen, zeker het soort banen waar Amsterdamse werkelozen ook écht kans op maken, is het uw schuld dat u werkloos bent.
U bent werkloos. U vreet uit de staatsruif. Dat het eten nergens naar smaakt en expres te weinig is, maakt u niet uit. U bent immers een werkeloze, immuun voor ratio of evident eigenbelang. Gierend van de lach schrokt u gretig het muffe staatsvoer naar binnen, dijenkletsend om al die domme ‘hardwerkende Nederlanders’ die zich suf werken voor uw uitkering. Dat tijdens het lachen de tanden uit uw mond vallen omdat u de tandarts niet kunt betalen, u neemt het op de koop. Zo bent u.
Lui. Spilziek. Parasitair. Zo bent u. Anders had u geen werkloos opgelopen.
U bent een werkloze, en aan de kwakkeleconomie van Mark Rutte kan het niet liggen. Dat Mark de choque van de banenmotor blijkbaar heeft verzopen doet niet ter zake. Het ligt aan u. U bent ongemotiveerd. U vind het lékker om onder de armoedegrens te kwijnen.
En omdat het dus aan Mark en de rest van het corps niet gelegen kan hebben, ligt het aan u. Het was niet de privatisering of deregulering, het was niet de financiële crisis, het is niet de automatisering of de globalisering. Het ligt aan u. En de enige manier om u, met uw luie werkloze billen, van de bank te krijgen, is om u op te jagen. Ook de Amsterdamse VVD doet mee: die nieuwe taaleis voor bijstandsgerechtigden, gaat Amsterdam daar wel zo hardvochtig mogelijk mee om?
Een vriend van mij, Adam, is een vluchteling uit Saudi-Arabië. Hij is hierheen gevlucht voor de Sharia. Want Adam is homo en dat ligt daar niet zo lekker. Gewond is Adam via Griekenland gevlucht voor zijn familie, die hem dood wilde. Nu is Adam in Nederland. Hij wil dolgraag werken. Solliciteert zich rot, maar Nederlands leren, das nog niet simpel. En dus lukt het net steeds niet. Aan Adam wordt sinds 1 januari een verplichte taaleis opgelegd. Dat Adam er al alles aan deed om Nederlands te leren is niet belangrijk.
Hij is werkloos, snapt u. Dus het is zijn schuld. En ook als mensen als Adam er alles aan doen om Nederlands te leren, maar het niet snel genoeg gaat, dan nog zegt de Amsterdamse VVD: geen Nederlands, geen uitkering. Want u zult begrijpen: we zijn er als samenleving allemaal bij gebaat om Adam onder een brug te laten slapen. Luie flikker.
Dat dat de samenleving uiteindelijk meer kost, dat is niet het punt: het gaat om het principe! “Mensen moeten alles doen om aan het werk te komen.”
Alles? “Alles!”
Ook als er geen werk is. Liberalisme heet dat, zeggen ze.
Werklozen zeiden het al. Onderzoekers concludeerden het al. Iedereen met gezond verstand kan het op zijn klompen aanvoelen: de meeste mensen willen dolgraag werken, maar de banen zijn er niet. Opjagen helpt niet en drijft mensen tot wanhoop.
Maar, mocht u nog twijfelen aan die kritiek, kijk dan even naar de enquete die vorige week uitkwam onder de mensen die er écht verstand van hebben: beleidsmedewerkers, klantmanagers en leidinggevenden van sociale diensten in het hele land. De helft kan zich goed voorstellen dat het opjaagbeleid tot wanhoop leidt.
Ik vermoed dat ze bij de VVD zullen zeggen dat veel van de ge-enqueteerden op grond van hun mentaliteit het risico lopen zelf werkloos op te lopen.
Jorrit Nuijens is gemeenteraadslid van GroenLinks in Amsterdam.
