Achtergrond

50Plus toont aan: nieuwe partijen bestaan bij de gratie van een politiek idool

02-06-2014 17:08

Soms wordt een burger wakker en besluit de politiek in te gaan. Er zijn twee routes: lid worden van een partij en je in de hiërarchie omhoog werken, of een eigen partij oprichten. Bij vrijwel alle verkiezingen doen nieuwe partijen mee die vervolgens niet gekozen worden. Nieuwe partijen slagen alleen als ze een politiek idool in de gelederen hebben. 50Plus is niet de enige nieuwe partij die dat illustreert. De toekomst van 50Plus is dus ook voorspelbaar.

Artikel 50

De laatste Europese verkiezingen deed de partij Artikel 50 mee. De partij werd opgericht door Daniel van der Stoep, een voormalig PVV’er die sinds enkele jaren alleen in het Europees Parlement zit. Een groot succes werd de partij niet: 24.000 mensen gaven hun stem aan de club van Van der Stoep. Bij lange na niet voldoende voor een zetel.

Van der Stoep toonde politiek ondernemerschap door zijn eigen partij op te richten, maar het bleef lastig op te boksen tegen de concurrent die net als Artikel 50 uit de EU wil stappen. De PVV haalt alle media-aandacht en haalt dus ook het beste resultaat. Van der Stoep werd in tegenstelling tot Geert Wilders nooit een populaire verschijning die harten sneller doet kloppen.

Red Amsterdam

In maart waren er gemeenteraadsverkiezingen. Voor ThePostOnline volgde ik vier lokale politici tijdens hun campagne. Een van die politici was Roderic Evans-Knaup van Red Amsterdam. Hij was voor de eerste keer lijsttrekker. Hij werd vermalen tussen de grote partijen. Bij debatten mocht hij hooguit kort aanschuiven en hij kon niet goed laten zien waarom zijn partij onderscheidend was.

Red Amsterdam werd niet herkozen. Evans-Knaup ging aan de slag als werknemer van de fractie die hij kort daarvoor had bestreden: D66. Deze overstap laat zien dat Evans-Knaup heeft geleerd dat politiek bedrijven vanuit bestaande partijen makkelijker is dan vanuit nieuwe partijen. Evans-Knaup was te gematigd en te onbekend om de massa te bespelen.

50Plus

De laatste verkiezingen deed Jan Nagel weer eens een poging om een nieuwe politieke partij op te richten. Hij leek de wind mee te hebben met de onvrede onder ouderen: 50Plus was geboren. Henk Krol bleek zich van homoactivist tot ouderenactivist te kunnen transformeren en bleek er ook populair mee te kunnen worden. 50Plus kreeg twee zetels.

Hoe het verder ging, weet iedereen. Krol moest vertrekken vanwege een zaak rond pensioenpremies, de fractie werd aangevuld met Martine Baay en sinds vorige week is zij het enige 50Plus-Kamerlid wat door het partijbestuur wordt gesteund. Fractievoorzitter Norbert Klein mag in de Kamer de naam 50Plus wel voeren, maar de partij wil eigenlijk dat hij ophoepelt.

Intern gedoe

Wat deed Norbert Klein eigenlijk fout? Er worden twee zaken genoemd: hij kan niet met zijn medewerkers omgaan en hij is niet populair genoeg. Het partijbestuur van 50Plus begrijpt dus wat Artikel 50 en Red Amsterdam niet begrepen: nieuwe politieke partijen zijn niet in staat een positie te verwerven als ze geen aansprekende en bekende leider hebben.

En met dat inzicht is ook meteen duidelijk hoe het met 50Plus afloopt. Henk Krol was de gedroomde leider die de nieuwe partij een plekje in de Tweede Kamer opleverde. Of hij dat nog steeds is, staat na de zaak met de pensioenpremies zeker niet vast, maar Krol lijkt wel een betere leider dan Klein en de door het partijbestuur gesteunde Baay.

Helaas voor 50Plus zullen zowel Baay als Klein hun zetel niet opgeven en is de kans dat Krol terug in de Kamer komt nihil. Het beste wat 50Plus kan overkomen is dat Baay zich alsnog op korte termijn tot een politiek idool ontwikkelt. Dat laat meteen zien hoe relevant de partij 50Plus werkelijk is: zonder populaire leider is die niets waard. Maar dan ook echt niets.

Chris Aalberts is auteur van: Achter de PVV: waarom burgers op Geert Wilders stemmen.