Het VVD-voorstel om nieuwe wetten niet meer door de rechter te laten toetsen aan internationale verdragen heeft tot enige reuring geleid. Taverne zei vanmorgen tegen De Volkskrant:
“Ik vind dat de hoogste democratisch gelegitimeerde instantie, namelijk het parlement, over de eigen wetten moet gaan. Niet de rechter die, mind you, niet is gekozen. Dat is een heel principiële keuze. (-) De regering mag niet meer in de wielen worden gereden door de rechter als ze beloftes aan de kiezer wil uitvoeren. Dan denkt de kiezer: dat is gek.”
Probleem van het VVD-voorstel is volgens critici dat de Kamermeerderheid en of coalitie van dienst daarmee de wet bepaalt. ThePostOnline-verslaggever Onno den Hollander vat vanuit Den Haag het voorstel als volgt samen:
“Het voorstel komt er dus kort gezegd op neer dat de rechter de bewindslieden niet meer kan terugfluiten als ze met een wetsvoorstel komen dat in strijd is met hoger recht (een verdrag). Terwijl dat hoger recht altijd voorrang krijgt boven een nationale wet. Slaat nergens op, want dan is de strijdige nationale wet niks meer dan een dode letter. Als er namelijk een concrete zaak komt waarin iemand zich beroept op de Nederlandse wet, terwijl in een ondertekend verdrag andere rechten en plichten staan, zal de rechter altijd het verdrag als geldend recht kiezen.”
Het is een grote draai van de VVD omdat deze in 2008 wetten zelfs wilde laten toetsen aan de Grondwet. In 2008 wist toenmalig GroenLinks-voorvrouw Femke Halsema een meerderheid voor haar voorstel te vergaren, wetten zelfs aan de Grondwet te laten toetsen. Vervolgens is dat voorstel ergens in de krochten van Den Haag blijven hangen. Waardoor Nederland op dit moment nagenoeg het enige land in West-Europa is dat een totaalverbod op deze ‘constitutionele toetsing‘ door de rechtelijke macht kent.
Diezelfde VVD was toen vóór deze constitutionele toetsing, zoals de politica in ruste opmerkte
Absurd: VVD stemde in met mijn wetsvoorstel constitutionele toetsing & wil nu zelfs internationaalrechtelijke bescherming burgers afschaffen
— Femke Halsema (@FemkeHalsema) November 27, 2013
Juristen vinden het een verwerpelijk voorstel, schrijft de Volkskrant. Joseph Fleuren, docent algemene rechtswetenschap aan de Raboud Universiteit Nijmegen noemt het voorstel in de Volkskrant een ‘gotspe’. “Het zijn rechters die moeten oordelen of wetten verenigbaar zijn met mensenrechtenverdragen. Rechters die niet aan grondrechten mogen toetsen, dat zou uniek zijn in de wereld. Met het voorstel-Taverne geef je politici in feite een blanco volmacht. Een vrijbrief, daar is het om te doen,” aldus Fleuren tegen de krant.
Volkskrant – VVD: verbied rechter wetten te toetsen aan internationaal verdrag
Raad van State: Waarom de wijziging nodig, nuttig en effectief is, onderbouwt Taverne onvoldoende
